खानेपानीको समस्या झेल्दै बेलस्वाराका बासिन्दा

दयाराम आचार्य, नवलपुर । नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व) नवलपुरको देवचुली नगरपालिका–१६ ,मा पर्ने बेलस्वाराका बासिन्दाले खानेपानीको समस्या झेल्दै आएका छन् । गाउँ नजिक रहेको धरादी खोलाबाट पानी ल्याइएको भए पनि पर्याप्त नहुँदा समस्या झेल्दै आएको बेलस्वारा खानेपानी उपभोक्ता संस्थाका अध्यक्ष थुमबहादुर पाटा मगरले बताउनुभयो ।

बर्खामा पानी हुने भए पनि हिउँद लागेपछि पानीका मुहान सुक्दा समस्या जटिल बन्ने गरेको स्थानीय कुल बहादुर पाटा मगरले बताउनुभयो । पानी पर्याप्त नआउँदा अड्कलेर खर्च गर्नुपर्ने अवस्था रहेको उहाँले बताउनुभयो । हिउँदमा गाउँमा वितरण लागि ल्याएको पानीको मुहान सुक्ने हुँदा खानेपानीको समस्या हुने गरेको उहाँको भनाई छ । ‘ बस्नलाई वातावरण ठिक छ, तर के गर्नु खानेपानीको समस्या छ, मान्छेलाई पिउने पानी चाहिएजति आउँदैन, वस्तुभाउलाई समेत पानी अड्कलेर दिनुपर्ने हुन्छ’ कुल बहादुरले भन्नुभयो ।

चैत लागेसँगै पानी कम हुँदै गएको खानेपानी उपभोक्ता संस्थाका अध्यक्ष थुमबहादुरले बताउनुभयो । वर्षाको समयमा पानी हुने भए पनि हिउँदमा पानीका मुहान सुक्दै जाँदा सबैले आवश्यकता अनुसार पानी उपभोग गर्न समेत अप्ठ्यारो हुने गरेको उहाँको भनाई छ । गत वर्ष पानी सुकेपछि जलुके खोलाबाट ट्याक्टरमा पानी बोकेर मान्छे र वस्तुभाउलाई खुवाउनु परेको उहाँले बताउनुभयो । ‘हिउँदमा पानी सानो आउँछ, वैशाख तिर पुग्दा त पुरै सुक्ने हो कि भन्ने चिन्ता लाउँछ, नयाँ मुहान खोजेर पानी थप्न सके समस्या कम हुन्थ्यो होला’ अध्यक्ष थुम बहादुरले भन्नुभयो । गाउँ नजिकै रहेको जङ्गले खोलाबाट नयाँ मुहानको खोजी गरी पानी ल्याउन सके केही राहत पुग्ने उहाँले बताउनुभयो ।

बेलस्वारामा खेतीयोग्य जमिन प्रशस्त भए पनि पानीको स्रोत नहुँदा बाँझै राख्नुपरेको स्थानीय रामबहादुर बाचे मगरले बताउनुभयो । बर्खामा धान लगाउनु बाहेक अन्य समयमा पानीको अभावका कारण कुनै खेती नहुने उहाँको भनाई छ । ‘खेतबारी घर वरिपरि छ, तर पानी नहुँदा सामान्य तरकारी फलाउन पनि सकिँदैन ,केही लगाउन आकाशको पानीको भर पर्नुपर्ने हुन्छ’ रामबहादुरले भन्नुभयो । पहाडी क्षेत्र भएकाले भूमिगत पानी निकाल्न नसकिने हुँदा नयाँ मुहानको व्यवस्थापन गर्न सके पानीको समस्या कम हुने उहाँको भनाई छ । खानेपानी सँगै सिचाइको प्रबन्ध गर्न सके गाउँमा कृषिबाट आयआर्जन गर्न सकिने र गाउँबाट पलायन हुनुपर्ने अवस्था हट्ने उहाँले बताउनुभयो । खेतबारी हुँदा हुँदै पनि पानीको अभावले वर्ष भरी खान पुग्ने अन्न उत्पादन गर्न समेत नसकेको रामबहादुरले बताउनुभयो । बाँझो रहेको खेतबारी देखाउँदै रामबहादुरले भन्नुभयो ‘पानीको सुविधा भएको भए यी खेत अहिले हराभरा हुने थियो, भकारी भरिन्थ्यो होला, बर्खाको भलमा अलि अलि उत्पादन लिनु सिवाय केही छैन, उत्पादनले छ महिना पनि खान पुग्दैन, त्यसपछि किन्न बजार हिँड्नुपरेको छ।’

खानेपानीको समस्या झेल्दै आएका बेलस्वारा सहित , कोल डाँडा , जलुकेका करिब ६५ घरपरिवारका लागि खानेपानीको थप व्यवस्थापनका लागि अध्ययन भइरहेको खानेपानी तथा सरसफाइ डिभिजन कार्यालय, इकाई कार्यालय नवलपुरका प्रमुख महेन्द्र आचार्यले बताउनुभयो । नयाँ मुहानको खोजी गर्ने र अहिले सञ्चालनमा रहेको खानेपानी योजनालाई सुधार गरी उक्त स्थानमा खानेपानीको समस्या समाधानमा पहल भइरहेको उहाँको भनाई रहेको छ । हाल सञ्चालनमा रहेको खानेपानीको पाइपलाइन तत्काल सुधार गर्ने र गाउँ नजिक रहेको अर्को मुहानमा पानीको अवस्थाको अध्ययन गरी स्थानीयलाई खानेपानी पुर्‍याउने गरी योजना अघि बढाउने तयारीमा आफूहरू रहेको कार्यालय प्रमुख आचार्यले बताउनुभयो ।